| Menü |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
On Iki Imam
Düvaz Imam, Düvazde Imam da denir. Hazreti Ali'yle sonradan onun soyundan gelen On Bir Imam, On Iki Imam adini alir. Alevi edebiyatinda bu On iki Imamdan söz eden bir tür dogmustur. Bu konuda nefeslere << Düvaz Imam >> denir.
Din ve devlet baskanligi yani Imamlik, Alevilikle siki sikiya ilgilidir. Birinci Imam'dan sonuncu Imam Mehdi'ye gelinceye dek üc yüz elli yila yakin bir zaman gecmistir. Bu Imamlik isinden dolayi bircok tarihsel olaylar olmus, bircok kavgalar cikmis, yeni tarikatlar ya da mezhepler dogmustur. Büyük ayriliklara yol acmistir. Cok kisa olarak onlarin yasantisini vermeye calisacagim..
İmam Ali:
Imam Ali ( A.S. )
Hazreti Ali, Ebu Talib'in ogludur. Hicretten yirmi üc yil önce dogmus (M. 599), altmis üc yil yasamistir. Hazreti Muhammed'in amcasinin ogludur. Ilk Müslüman olanlardandir. Hz. Muhammed kendisini cok severdi. O da Hz. Muhammed'i korumak icin kendini tehlikelere atmaktan cekinmezdi. Pek kahraman ve cesurdu, savaslarda büyük yararliklar gösterirdi. Bunun icin kendisine, << Tanrinin Aslani >>denmektedir.
Sekiz yasinda Müslüman oldugunda, hic puta tapmamasiyle öteki sahabeden ayrilir. Bunun icin kendisine, << Keremüllahi Veche >> denilmistir. Bu deyis yanliz onun icin kullanilir. Ayrica, << Sah-i Merdan >> ( mert insanlarin en büyügü) ve Murtaza da denir. Geri dönüp sonra düsmana saldirdigi icin de << Haydar-i Kerrar >> sözü, lakabi olmustur. Lakaplarin en yaygini << Murtaza >> dir. Hayber savasinda, kale kapisinin bir kanadini koparip kalkan gibi kullanmisti. Cok iyi huylu, bilgili, adaletli, bagis yapmakta benzeri olmayan, alcak gönüllü, merhametli bir kisiligi vardi (yani kamil bir örnek insan). Hazreti Muhammed'in sancagini hep o tasirdi.
Hz. Ali, Hz. Muhammed'in ölümü üzerine Halife olan Ebubekir'e önce biat etmedi. Fakat daha sonra Islam birliginin bozulmamasi icin onun devlet baskanligini kabul etti. Ücüncü Halife Osman'dan sonra, halkin istegi ile Halifeligi kabul etti.
Hükümet baskanligini ele gecirmek isteyen Sam Valisi Muaviye'yle yaptigi savasta tam zaferi elde edecegi sirada karsisindakiler mizraklarina Kur'an baglayarak baris istediler. Hazreti Ali bunu kabul zorunda kaldi. Secilen hakemler Muaviye'yi Halife ilan edince << Hüküm ancak Allah'indir >> diyen bir grup Müslüman, Islamiyette ikilik yarattiklari gerekcesiyle ne Hz. Ali'yi, ne de Muaviye'yi kabul ettiler. Bunlara << Harici >> denildi. Hz. Ali, savasarak onlari sindirdi. Fakat, Haricilik bir mezhep olarak kaldi. Haricilerden Mülcemoglu, Hz. Ali camide namazini kilarken alnindan hancerle vudu. Hz. Ali birkac gün sonra vefat etti. Türbesi Necef'te dir.
Hazreti Muhammed'in soyu, kizi Fatma'yi Ali ile evlendirmis olmasi dolayisiyle, Ali'de sürmüs, On Ikinci Imam Mehdi'ye kadar gelmis, ondan sonra bu türden Imamlik ortadan kalkmistir.
Hazreti Muhammed'in armagan ettigi, olaganüstü gücleriyle büyük yardimi dokunan Düldül adli bir at'ti ile yine Hz. Muhammed'in armagani olan, agzi catalli kilici, Zülfikar'i vardi Hz. Ali'nin.
Imam Hasan:
Hz. Ali den sonra gelen Ikinci Imamdir. Hazreti Ali'nin büyük ogludur. Hicretin ikinci ya da ücüncü yilinda dogdu (625). Hazreti Muhammed adini << Hasan >> koymustur. Künyesi << ebu Muhammed >> olup lakaplari << Taki >>, << Zeki >> ve <<Sibt >> dir. << Hasan'ül - Mücteba >> da denir. Anasi, Hazreti Muhammed'in kizi Fatima Hatun'dur. Halk arasinda Fatma ya da Fatma Ana diye anilir ve cok sevilir.
Imam Hasan, her bakimdan üstün bir kisiydi. Hz. Ali'nin ölümünden sonra Imam olmus, halk da kendisine uymustu. O sirada Sam Valisi'yken devlet baskanligini türlü oyunlarla elde etmis olan Muaviye'ye mektuplar yazarak yola getirmeye calismissa da, basaramamisti. Adamlarinin hiyaneti yüzünden Halifeligi ona birakmak zorunda kaldi. Medine'de hic bir seye karismadan yasadigi sirada Muaviye tarafindan karisina zehirlettirildi. Ölümü: 669
Imam Hüseyin:
Ücüncü Imamdir. Dogumu: 626. Babasi Hazreti Ali, anasi Fatma'dir. Adini Hazreti Muhammed koymustur. Künyesi << ebuAbdullah >>, lakaplari << el-Sehit >>, << el-Sibt >>, << Zeki >> ve << Mübarek >> tir. Bes erkek, üc kiz cocugu olmustur. Bunlardan tarihe ve edebiyata gecen << Zeynel' Abidin >> ile << Zeynep >> tir.
Hazreti Hüseyin, Kerbela'da sehit edilmistir. ( Kerbela ya bakiniz ) Türbesi Kerbela'dadir. Ölümü 680 tarihindedir.
Hasan ile Hüseyin, Hazreti Muhammed'in cok sevdigi iki torunudur.
Imam Zeynel' Abidin:
Dördüncü Imamdir. Hazreti Hüseyin'in ogludur. Anasi Sehribanu'dur. Dogumu: 659. Künyeleri << ebu Muhammed >>, << Ebul Hasan >>. Ünlü lakabi << Zeynel' Abidin >> dir. Cok bilgili, cok iyi huylu, sabiirli ve üstün bir insandi. Kendisine kötülük edenlere bile iyilik ederdi.
Zeynel' Abidin, Kerbela faciasinda bulunmus, hastaligi yüzünden, babasi Hüseyin savasa girmesine izin vermemisti. Kerbela'dan Küfe'ye, oradan da Sam'a götürüldü. Zencire vurulmus olarak Yezid'in önüne cikarildi. Serbest birakildi, Medineye döndü. Ölünceye dek orada kaldi. Ölümü 719.
Imam Bakir:
Besinci Imam olup babasi Zeynel' Abidin'dir. Medine'de, 677 tarihinde dogmustur. Künyesi << ebu Cafer >> dir. En yaygin lakabi << Baki >> dir. Ölümü: 733. Büyk bir bilgin ve cok cömert bir insandi.
Imam Cafer Sadik:
Altinci Imam olup babasi Imam Bakir'dir. Dogumu: 699. Künyesi << ebu Abdullah >>; en yaygin lakabi << Sadik >>'tir. Cok bilgili ve iyi ahlakliydi. Onun zamaninda Emevi Devleti yikildi, yerine, Bagdat'ta Abbasogullari Devleti kuruldu.
Cafer Sadik, hic bir siyasal olaya karismadi. 765'te Medine'de öldü.
Bektasi ve Alevilerin tarikat kurallarini ögreten ve adina << Buyruk >> denilen bir kitablari vardir ki, Cafer Sadik'a mal edilir. Kendisi mezhep kurmadigi halde, ölümünden sonra taraftarlari, onun sözlerine ve eserlerine dayanarak Caferi Mezhebini kurdular. Anadolu Bektasi ve Alevileri mezhep olarak Caferi'dir.
Imam Musa Kazim:
Yedinci Imamdir. Imam Cafer'in ogludur. 745'te dogdu. Yaygin olan künyesi << Ebul Hasan >> dir. Ünlü lakabi << Kazim >> dir. Abbasi hükümdari Mehdi, Musa Kazim'i Bagdad'a getirtti, zindana attirdi. Bir süre sonra Medine'ye gönderdi. Harun kümümdar olunca kendisini Bagdad'a getirterek sehit etti ( 799 ).
Imam Riza:
Sekizinci Imamdir. Babasi Imam Musa Kazim'dir. Dogumu: 770'tir. Künyesi << Ebul Hasan >>; ünlü lakabi << Riza >> dir. Medine'de dogdu. Abbasogullarindan Memun tarafindan zehirlendi. Mezari Horasan'da Tus kenti yakinlarinda bir köydedir. Cok bilgili ve tedbirliydi.
Imam Muhammed Taki:
Dokuzuncu Imamdir. Medine'de dogdu ( 811 ). Imam Riza'nin ogludur. Künyesi << ebu Cafer >> ve << Taki >> dir. 835'te Bagdat'ta öldü. Zehirlendigi söylenir. Dedesi Musa Kazim'in yanina gömüldü.
Imam Naki:
Onuncu Imamdir. 829'da Medine'de dogdu. Künyesi > Ebu Hasan >>, lakabi << Askeri >> dir: << Ali'ül Hadi >>, << Naki >>, << Hadi >> de denir. Semira'da ( Bagdat ) öldü ( 868 ). Orada yatmaktadir. Abbasoglu Mutemed tarafindan sehit edildigine inanilir.
Imam Hasan el - Askeri:
On birinci Imamdir. 846'da dogdu. Babasi onuncu imam Naki'dir. Anasi Susen Hatun'dur. Künyesi << ebu Muhammed >>, lakabi << Askeri >> dir. << Hadi >> ve << Samit >> de denir. 874'de Samira'da öldü. Babasinin yanina gömülmüstür.
Imam Mehdi:
On ikinci ve sonuncu Imamdir. Babasi Imam Askeri, anasi Nercis Hatun'dur. Künyesi << Ebul Kasim Muhammed el - Mehdi >>, lakaplari << Mehdi >> ve << Sahib Zaman >> dir. Babasinin ölümünden sonra halktan gizlenmisti. Bu ilk gizlenise Gaybet-i Sugra ( kücük gizlenis) denir. Bu gizlenis sirasinda ümmetine elcilik yapan ebu Hasan Ali ölünce, Gaybet-i Kübra ( büyük gizlenis ) baslamistir. Mehdi'nin ne oldugu, son gizlenisten sonra anlasilamadi. Muhammed Peygamberin bir gün ortaya cikacagini haber verdigi Mehdi'nin, bu Imam olduguna inanilir. Sikisik zamanlarda isleri yoluna koyacak diye gelmesi beklenir. Nefeslerde Mehdi'ye cok yer verilir. Cok zaman << Sahib Zaman >> diye anilir. Bunun kimi zaman Iran Sahlari olacagi ya da baska birisi görünüsünde gelecegi inanci vardir.
Mürivet Ya Ali
Hak, Muhammed, Ali geldi dilime
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Yine ihsan senden ola kuluna
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Hatice, Fatma mihr-i muhabbet
Allah'in kuluna edesin rahmet
Imam Hasan, Imam Hüseyin mürvet
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Imam Zeynelabidin'e varalim
Derdimizin dermanini bulalim
Doksan bin erlere yüzler sürelim
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Imam Bakir imamlarin serveri
Ol imam Cafer, imanim nuru
Allah'im eydirme amanla zari (1)
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Imam-i Musa'yi Kazim er-Riza
Günahim cok imis diyeyim size
Allah'im hidayet eylesin bize (2)
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Imam Taki, Imam Naki'dir virdim
Anlara sigindim, dayandim durdum
Hasan-ül-Asker'e yüzümü sürdüm
Kalma günahlara, mürvet ya Ali
Pir Sultan'im tamam oldu sözümüz
On Iki Imam'a bagli özümüz
Muhammed Mehdi'ye var niyazimiz
Kalma günahlara, mürvet ya Ali (3)
(1)Eydirme: Söyletme, dedirme. Aman, zar: Imdat, aglayip inleme.
(2)Hidayet eylemek: Dogru yola kavusturmak.
(3)Kalma günahlara: Günahimiza bakma, hos gör (kusura kalma, sözünde oldugu gibi)
Düvaz Imam Söylesen
Sitkile bir düvaz-imam söylesen (1)
Bilir misin ne kadardir sevabi
On'ki bin altin sadaka eylesen (2)
Onun ile beraberdir sevabi
Ali Haydar Sah'a meyiller katsan
Hasan, Hüseyin'den Zeynel'e yetsen
On iki bin koyun kurban eylesen
Onun ile beraberdir sevabi
Bakir'a Cafer'e nisan kodursan
Cehedip kendine eyi dedirsen
On iki bin aca ekmek yedirsen
Onun ile beraberdir sevabi
Musa-i Kazim'la derya boylasan
Hulk-i Riza ile kelam söylesen
On iki bin kulu azat eylesen
Onun ile beraberdir sevabi
Taki, Naki uyuyorlar, uyarsan
Cehdeyleyüp özün hardan ayirsan (3)
On'ki bin aciga esvap geydirsen (4)
Onun ile beraberdir sevabi
(1)Sitkile: Ari gönüller, icten dogrulukla.
(2)On'ki: On iki.
(3)Har: Esek.
(4)Acik: Ciplak. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
